Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej występuje z powodzeniem na festiwalach muzycznych. W swoim dorobku ma kilkanaście płyt z muzyką klasyczną, regionalną i rozrywkową. Swoim patriotycznym repertuarem podtrzymuje tradycje narodowe oraz z muzycznym rozmachem przedstawia bogatą historię polskości. Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej poszczycić się ponad 10 tys. koncertów (!!!) entuzjastycznie oklaskiwanych przez wielomilionową widownię. Wielokrotnie uhonorowana nagrodami i wyróżnieniami, w Kętrzynie gościła z okazji jubileuszu 30-lecia powstania Centrum Szkolenia Straży Granicznej oraz 72. rocznicy szkolenia formacji granicznych. Udało nam się zamienić kilka słów z dyrektorem zespołu ppłk SG Leszkiem Mieczkowskim.
Nie ukrywam, że zawsze byłem pełen podziwu dla orkiestr, niezależnie czy były one wojskowe, strażackie czy choćby zakładowe. Czy gra w takiej orkiestrze jest traktowana jako wyróżnienie?
– Jestem o tym przekonany. Zwłaszcza dla osób, które przez kilkanaście lat od 7.roku życia dzień w dzień spędzą po kilka godzin na nauką gry na instrumencie, poprzez szkołę średnią, potem studia muzyczne, by móc później zawodowo związać się z zawodowym zespołem muzycznym jak np. praca w Orkiestrze Reprezentacyjnej. Nie tylko Straży Granicznej, ale również Wojska Polskiego, Marynarki Wojennej, Sił Lotniczych czy w ogóle orkiestrze filharmonicznej. Tak, jest to wyróżnieniem, a jednocześnie połączeniem pasji z pracą, czyli tym, co powinno być istotą każdego zawodu. Praca w orkiestrze reprezentacyjnej Straży Granicznej daje nam możliwość wyjazdów na największe festiwale w kraju i za granicą. Dzięki pracy w tym zespole muzycy mieli okazję zwiedzić pół świata, poznać tysiące fantastycznych ludzi, solistów, muzyków, dyrygentów. Obejrzeć największe i najpiękniejsze sale koncertowe, więc wydaje mi się, że to jest ten wielkie wyróżnienie i przywilej. A przy tym niesamowita przygoda.
W jaki sposób następuje selekcja, czy też wybór muzyków do takiej orkiestry reprezentacyjnej?
– Kandydata do gry w orkiestrze reprezentacyjnej przesłuchujemy z umiejętności gry technicznej oraz możliwości interpretacyjnych oraz improwizacyjnych . To pod kątem muzycznym. Na pewno potrzebne jest ukończenie minimum szkoły średniej muzycznej drugiego stopnia. Obecnie standardem jest ukończenie pierwszego lub drugiego muzycznych studiów wyższych. Pod kątem Straży Granicznej są wymagane również procedury związane stricte z działaniem tej formacji i ustawą o SG, czyli badania psychologiczne, badania poligraficzne i komisja lekarska.
Po tym co pan mówi nie jest łatwo trafić do takiej orkiestry…
– Szczerze mówiąc wielu świetnych muzyków odpadało w procesie procedury przygotowawczej do służby w Straży Granicznej, ponieważ nie jest to tylko gra na instrumencie, ale pojawiają się również działania związane z tą formacją, wspomagające np. tego co się dzieje na granicy. Mamy kontakt z bronią, wykonujemy również obowiązki ustawowe Straży Granicznej.
Jesteście zatem również „pogranicznikami”, funkcjonariuszami Straży Granicznej…
– Pogranicznik to już nie ta epoka… Tak, jesteśmy funkcjonariuszami SG, więc biorąc pod uwagę chociażby ubiegły rok, gdzie w czasie pandemii pomagaliśmy koleżankom i kolegom na granicy, instrumenty chwilowo schowaliśmy do futerałów i również strzegliśmy przejść granicznych i pomagaliśmy w ogarnięciu tej nadzwyczajnej sytuacji jaka ogarnęła cały świat.
A jak ważna jest orkiestra w takich formacjach jak wasza?
– Orkiestra wojskowa wywodzi się z tradycji. To jest dla nas najważniejsze, ponieważ w każdej kulturze trzeba kultywować tradycje narodowe i je podtrzymywać. Dlatego jesteśmy elementem, który spaja przeszłość z teraźniejszością oraz wskazuje kierunek w przyszłości . Wskazujemy młodym ludziom i starszemu pokoleniu pamięć o kulturze narodowej, i patriotyzmie. Tak samo podróżując po całym świecie również propagujemy polską muzykę wojskową, klasyczną i narodową.
W jaki sposób dobieracie utwory do uroczystości? Bo gracie przecież z różnych okazji…
– Posiadamy w swoim repertuarze ponad 4000 utworów i dostosowujemy je w zależności od okazji i okoliczności, do rodzaju festiwalu czy koncertów, na które jesteśmy zapraszani. Wykonujemy koncerty muzyki filmowej, klasycznej, musicalowej. operetkowej, folkowej, patriotycznej i oratoryjno-religijnej. Długo by jeszcze wymieniać…
Właśnie, dopatrzyłem się, że gracie np. utwór Czesława Niemena albo ten koncert z muzyką filmową… W jaki sposób te utwory są aranżowane i czy powstają utwory pisane specjalnie dla was, pod orkiestrę reprezentacyjną Straży Granicznej?
– Jest bardzo dużo międzynarodowych wydawnictw nutowych, które zajmują się wyłącznie edycją i wydawaniem utworów na wielką orkiestrę koncertową dętą, do której się zaliczamy. Współpracujemy również z kompozytorami i aranżerami, którzy dokonują transkrypcji utworów symfonicznych czy rozrywkowych na naszą orkiestrę. Posiłkujemy się takimi opracowaniami, choć część z nich robimy też sami. Dzięki temu cały czas wzbogacamy nasz program, a dzięki temu nasze koncerty cieszą się bardzo dużym powodzeniem.
Jest pan dyrygentem i szefem zespołu. Jest w orkiestrze ktoś wyższy rangą od pana?
– Jako dyrygent i szef jestem najstarszym stopniem. W hierarchii wojskowej „szef” zawsze powinien być najwyższym stopniem i to obowiązuje także w naszej orkiestrze.
rozmawiał Marek Szymański
Fot. Dorota Gawerska
W swej tradycji nawiązuje do sławnej Orkiestry 1. Pułku Strzelców Podhalańskich z okresu przedwojennego, jak i do folkloru muzycznego regionu Podhala. Funkcję Orkiestry Reprezentacyjnej pełni od roku 1973. Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej jest muzycznym ambasadorem Straży Granicznej w kraju i za granicą. Z powodzeniem i uznaniem prezentuje się na licznych międzynarodowych festiwalach i spotkaniach muzycznych orkiestr m.in. w Niemczech, Belgii, Danii, Słowacji, Włoszech, Węgrzech, Szwecji, Szwajcarii, Norwegii, Ukrainie, Litwie, Białorusi, Czechach, Francji, Holandii, Szkocji, Anglii, Norwegii oraz w Stanach Zjednoczonych. Reprezentuje Straż Graniczną w czasie najważniejszych uroczystości państwowych, okolicznościowych i religijnych. Jest znana wśród znawców muzyki operetkowej i musicalowej jako doskonały interpretator muzyki symfonicznej oraz akompaniamentów klasycznych w transkrypcjach na wielką orkiestrę dętą.
